Μουσικά highlights των 00's

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΤΑΜΟΥ

Προσπαθώ να θυμηθώ μουσικά γεγονότα της δεκαετίας που πέρασε: το κακό με τις ανασκοπήσεις είναι ότι πολλά πράγματα μένουν πάντοτε απ' έξω. Αν ήταν δυνατό, θα τοποθετούσα τη γέννησή μου σε άλλο τόπο και χρόνο, θα έγραφα για μιαν άλλη, πιο μουσική δεκαετία. Επίσης θα με βάφτιζα με ένα πιο μελωδικό όνομα, όπως Μέλοντυ, Λορέιν ή Ντολόρες ("the tears and the roses"), για να είμαι το κατεξοχήν μελωδικό κορίτσι. Κανείς όμως δεν τα έχει όλα στη ζωή: όταν το 2003 ανακάλυψα τους Clash, ο Joe Strummer είχε δώσει ήδη την τελευταία συναυλία της ζωής του, λίγους μήνες πριν. Η δεκατία που πέρασε μας σημάδεψε με μια κλοπή κι ένα δώρο: την κλοπή της παιδικής ηλικίας, το δώρο του να συνεχίζεις να ανακαλύπτεις. Και 365 ημέρες ήχων επί 10, δεκάδες ενδιαφέρουσες νέες μουσικές γνωριμίες, αξέχαστα συναυλιακά στιγμιότυπα, αλλά και κακούς συγχρονισμούς, πικρές απογοητεύσεις. Όπως γίνεται σε κάθε δεκαετία, όπως γίνεται σε κάθε εποχή: την αλλαγή της ιστορίας μπορεί να κάνει μόνο ο αφηγητής.

"Το 2000 η μόδα θα τους θέλει ντυμένους στα δερμάτινα. Πιο γυμνασμένους. Να κυβερνούν κατώτερα όντα άτιμα", έλεγε μια φορά κι έναν καιρό ο Κ. Βήτα στο περίφημο Ταξίδι της Φάλαινας. Το 2000 ήταν η χρονιά του Έμινεμ και των Destiny's Child, η χρονιά του Supreme του Robbie Williams και του Doesn't Really Matter της Μadonna. Ήταν όμως κι η χρονιά που ο Dylan κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού για το Things Have Changed στην ταινία Wonder Boys, ενώ ο B.B. King με τον κύριο Slowhand (Eric Clapton) ηχογράφησαν το κλασσικό πια Riding With The King. Τη χρονιά εκείνη η P.J. Harvey καταγοήτευσε με το Stories from the city, Stories from the sea και το ραδιόφωνο έπαιζε το Californication των Peppers είκοσι φορές την ημέρα. Μια σειρά εναλλακτικών ονομάτων εντυπωσίασε μέσα από προσεγμένες δουλειές: οι Bright Eyes με το Fevers & Mirrors, οι Radiohead με το Kid A, οι Primal Scream με το XTRMNTR. Το χειμώνα εκείνου του έτους κυκλοφόρησε κι ένα από τα καλύτερα άλμπουμ της δεκαετίας που ακολούθησε: το The Night των Morphine, μια νυχτερινή, μεθυστική ελεγεία.

Με την κυκλοφορία του Ιs This It των Strokes την επόμενη χρονιά, ο pop-garage νεοϋορκέζικος ήχος του γκρουπ, εισήγαγε μια απ'τις πιο χαρακτηριστικές τάσεις της δεκαετίας που πέρασε: σύμφωνα με πολλούς, οι Strokes είναι η κατεξοχήν ροκ μπάντα των '00s και το Is This It το απόλυτα αναγνωρισμένο album. Τρεις επιπλέον πολυαγαπημένοι δίσκοι του ίδιου χρόνου είναι οι Gold του Ryan Adams, White Blood Cells των White Stripes και Nightly Disease των Madrugada. Στη Γαλλία, το τραγούδι Les Vent Nous Portera των Noir Desir σηματοδοτεί μια εποχή, ενώ το soundtrack της ταινίας Le Fabuleux Destin D'Amelie Poulain από τη μουσική ιδιοφυϊα εν ονόματι Yann Tiersen μπορεί να χαρακτηριστεί κάλλιστα αριστουργηματικό. Το 2001 έφυγε υπό τους ρυθμούς του εθιστικού Family Affair της Mary J. Blige και του Μια Αγάπη Μικρή από την Τάνια Τσανακλίδου και το Μιχάλη Δέλτα. Η Alicia Keys αποτελεί κι αυτή ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μουσικά φαινόμενα του συγκεκριμένου έτους, με την κυκλοφορία του άλμπουμ Songs In A Mirror. Το 2002 - χρονιά του Justin Timberlake για τους πιο mainstream - ο Bruce Springsteen γράφει 15 τραγούδια εμπνευσμένος από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου στη Ν.Υ. υπό το γενικό τίτλο The Rising. Ο Bowie κάνει comeback στη δισκογραφία με το δυναμικό Heathen, oι Coldplay κυκλοφορούν το πολύ πετυχημένο άλμπουμ A Rush Of Blood to the Head, το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και το πανέμορφο κομμάτι Clocks, o Beck μας ανοίγει την καρδιά του με το Sea Change κι οι Queens of the Stone Age προσφέρουν στο κοινό τον δυναμίτη Songs for the Deaf.

Norah Jones | Outcast

Φτάνουμε στο 2003 (χρονιά που πέθανε ο Johnny Cash): Όλοι συζητούν για μια δεσποινίδα που κερδίζει έξι βραβεία Grammy. Ο λόγος για τη Norah Jones και το πετυχημένο ντεμπούτο της, Come Away Come Me. Ο χρόνος κυλάει γρήγορα, οι White Stripes απογειώνονται από τις κριτικές λόγω του Elephant, οι Outkast τραγουδούν το Hey Ya! κι ένας κατακλυσμός από νέες μπάντες λαμβάνει χώρα στην Αγγλία, οι οποίες επιστρέφουν στον ήχο των 60s και 70s. Μπάντες όπως οι Libertines, οι Coral, και στη συνέχεια οι Franz Ferdinand είναι το νέο εναλλακτικό trend της περιόδου. Οι χρονιές όμως δεν είναι το ίδιο χαρούμενες για όλους, κι έτσι στις 21 Οκτωβρίου ο Elliott Smith δίνει τέλος στη ζωή του. Suicide is painless.

Nick Cave | Tom Waits

Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν πράγματι μουσικά. Ποιά albums ξεχωρίζουν από το 2004; Το Real Gone του Τομ Γουέιτς, το ομώνυμο της Nancy Sinatra, το Trampin' της Patti Smith, το Abattoir Blues/The Lyre Of Orpheus των Nick Cave and the Bad Seeds. Tο Bubblegum του Mark Lanegan και τα Talkie Walkie και Express Way των Γάλλων Air και Troublemakers, αντίστοιχα. Aπό ερμηνεύτριες, η πολύχρωμη Joss Stone και η συνεσταλμένη Madeleine Peyroux. Από συναυλίες φυλάω εκείνη των Doors (Ray Manzarek και Robby Krieger) στο Λυκαβηττό, ενώ από το 2005 έχουμε να θυμόμαστε, μεταξύ άλλων, τις βραδυές του Ennio Morricone στο Ηρώδειο και τα συγκλονιστικά live των Βlack Sabbath, Sonic Youth και Moby στα πλαίσια του Rockwave Festival. Ίσως κατά μία έννοια, ένα μεγάλο κομμάτι της μουσικής των πρώιμων '00s άνηκε στο Moby. To 2005, παρόλα αυτά, είχε πρωταγωνιστές τους Sufjan Stevens, Richard Hawley, Αntony & the Johnsons, Fiona Apple, Devendra Banhart και Van Morrison, ο οποίος απέδειξε με το Magic Time για άλλη μια φορά το μοναδικό του αθάνατο ταλέντο. Tην τιμητική του, είχε πάλι και ο Ντύλαν αυτή τη φορά με το καταπληκτικό ντοκυμαντέρ του Martin Scorcese, Νo Direction Home. Στην Ελλάδα οι Raining Pleasure τα κατάφεραν περίφημα με το άλμπουμ Reflections, ενώ ο Γιάννης Αγγελάκας με τους Επισκέπτες και το δίσκο Απο'Δω Και Πάνω αγαπήθηκαν από πολλούς. Εκείνη ήταν και η χρονιά που έκλεισε το θρυλικό Ρόδον, ένας χώρος που δυστυχώς δεν πρόλαβα ποτέ να επισκεφτώ. I would have liked to have known you, but I was just a kid.

Το 2006 ο αφρικανός κιθαρίστας Ali Farka Toure με το δίσκο Savane εξυψώνει τα πρωτόγονα μπλουζ και ο Τομ Γουέιτς με τα "Ορφανά" του στήνει μια άκρως εμπνευσμένη τριλογία. Ο Dylan κυκλοφορεί το εξαιρετικό Modern Times, λίγο καιρό μετά την ιδιόμορφη αυτοβιογραφία του και οι Los Lobos το μελαγχολικό The Town And The City. Παρουσίες όπως η Ayo και η Cat Power δημιουργούν μέσα από τα τραγούδια τους μια ενδιαφέρουσα νοσταλγική ατμόσφαιρα. Άλλες αξιόλογες κυκλοφορίες της χρονιάς είναι το άλμπουμ Return to Cookie Mountain των TV On The Radio, το Continuum του John Mayer, το πέμπτο από τα "Αμερικάνικα" του Johnny Cash, το Rather Ripped των Sonic Youth κ.α.. Οι Rolling Stones ακυρώνουν την πολυαναμενόμενη περιοδεία τους, η οποία περιλάμβανε και την Ελλάδα, ενώ ο Roger Waters και ο James Brown μας επισκέφτονται παρουσιάζοντας δύο από τα ωραιότερα live της χρονιάς. Ο Άρθουρ Λη φεύγει από τη ζωή, μα τα μουσικά δρώμενα συνεχίζουν απτόητα - alone again or. Το καλοκαίρι του 2006 ο Solomon Burke δίνει δυο συναυλίες στο Ηρώδειο: το βράδυ που τον είδα, κόσμος από το κοινό ανέβαινε στη σκηνή να χορέψει. Εγώ ανέβηκα να τον αγκαλιάσω. Ήταν η πιο μεγάλη αγκαλιά που έδωσα ποτέ!

The Killers | Amy Winehouse

Τί αξιομνημόνευτο συνέβη το 2007; Οι συναυλίες των Isaac Hayes, George Clinton, Elvis Costello και Allen Toussaint στην Αθήνα, η επανασύνδεση των Last Drive και οι εμφανίσεις τους στο Gagarin. H επιτυχία των LCD Soundsystem, Arcade Fire και Killers, που ποτέ δε μ'άρεσαν ιδιαίτερα αλλά και της Αmy Winehouse και των Grinderman που μου άρεσαν πολύ. Θυμάμαι το Anna Molly των Incubus, το μαγικό Magic του Bruce Springsteen και τo χαμό που είχε γίνει τότε με τους Gogol Bordello και το remix στο Beggin' του Frankie Vallie. Απαραίτητο θα ήταν επίσης να αναφερθούν και τα ονόματα των Μ.Ι.Α. και Kanye West (με τα άλμπουμ Kala και Graduation, αντίστοιχα) ως δύο από τα σημαντικότερα για τoν κόσμο του hip-hop, που κυριάρχησε αυτή τη δεκαετία.

Η Μαντόνα στο ΟΑΚΑ | Λένα Πλάτωνος

Από το 2008 θυμάμαι: το ξεφάντωμα στις συναυλίες του Marky Ramone, την αποχώρηση του Scott Weiland από τους Velvet Revolver που με ξενέρωσε, το νέο δίσκο των Guns 'N' Roses (δεν τον αγόρασα), τις συναυλίες των Polly Jean Harvey και Leonard Cohen για τις οποίες ειπώθηκαν οι καλύτερες εντυπώσεις, την εμφάνιση των Στέρεο Νόβα στο πάρτυ της Lifo, τους Last Shadow Puppets, τη Μόνικα, τα Ημερολόγια της Πλάτωνος. Και τη συναυλία της Madonna στο Ολυμπιακό Στάδιο, της οποίας τα εισιτήρια έγιναν από τις πρώτες μέρες κιόλας καπνός.

Το 2009 ήταν, νομίζω, εξίσου χορταστικό: οι Calexico έδωσαν ένα υπέροχο live τον περασμένο Γενάρη, οι Pixies ζωήρεψαν τη σκηνή του Ejekt και μαζί ζωήρεψε ολόκληρο το καλοκαίρι. Οι ΑC/DC έκαναν το όνειρο πολλών πραγματικότητα, επισκέφτοντας την Αθήνα για μια ανεπανάληπτη γνήσια ροκ βραδυά. Το ευτυχές συμπέρασμα της χρονιάς: οι μεγάλοι καλλιτέχνες δεν παύουν να περιοδεύουν. Το πιο διάσημο δυσάρεστο μουσικό γεγονός (ίσως ολόκληρης της δεκαετίας): μάλλον ο θάνατος του Michael Jackson. Άλμπουμ του 2009 θεωρήθηκε από πολλούς το Embryonic των Flaming Lips, ενώ θετικές κριτικές απέσπασαν στο σύνολό τους και οι νέες δουλειές των Ben Harper, Sonic Youth, Dead Weather, Mulatu Astatke, Yo La Tengo, U2, Dinosaur Jr καθώς και τα ντεμπούτα των Florence and the Machine, XX, Pete Doherty κ.α..


Έτσι όπως τα έγραφα τώρα όλα αυτά, θυμήθηκα ένα παλιό κομματάκι που τραγουδούσε ο Jim Morrison το 1969, το οποίο έλεγε: "Rock And Roll is Dead". Για την επιβεβαίωση του στίχου, δεν μπορώ παρά εικασίες να κάνω. Εύχομαι πάντως το ροκ εν ρολ να μην πεθάνει, εύχομαι να μην πεθάνει ποτέ: η μουσική, είχε γράψει κάποτε ο Κερτ Βόνεγκατ, είναι η μόνη απόδειξη που έχουμε για την ύπαρξη του Θεού. Εύχομαι, λοιπόν, στο τέλος κάθε χρονιάς, στο τέλος κάθε δεκαετίας, να φυλλομετρώ πάντα μες το μυαλό μου τα νέα τραγούδια που αγάπησα. Να κάνω έναν μουσικό απολογισμό, μια καταγραφή με τα νέα ζευγαρώματα των ήχων, τους αμέτρητους εκπληκτικούς συνδυασμούς που γεννούν με μαθηματική ακρίβεια οι νότες. Κάθε χρονιά θα βγαίνω πλουσιότερη και πιο μελωδική. Με την πάροδο των χρόνων, θα είμαι ένα - μεγάλο πια - μελωδικό κορίτσι.

Δεκέμβριος 2009
www.exitmag.tk