Chercher...Paris!

Mερικά απ'όσα προλάβαμε να ξαναδούμε σε έξι μέρες

Της Κατερίνας Στάμου

Τί είναι το Παρίσι; Η πόλη του έρωτα και του φωτός ή η πρωτεύουσα της αθεϊας; Είναι μια μεγαλούπολη κινηματογραφική, πολυπολιτισμική και φιλόξενη ή ένα μέρος χλιαρό, ιδανικό να αποσυρθείς, όντας bon viveur και intellectuel, μετά τα σαράντα;

Για το Χέμινγουεϊ το Παρίσι ήταν Μια Κινητή Γιορτή: ένα μέρος στο οποίο αν ζήσεις μια φορά, το κουβαλάς μέσα σου για πάντα. Για το Βιγιόν μια μεγάλη αγάπη και τόπος ανάπτυξης ενδιαφέρουσων συζητήσεων, ενώ για τη Μάρλεν Ντήτριχ το Παρίσι ήταν η φωνή της Πιαφ. Στα στενά του Pigalle, όπου και μείναμε, η Πιάφ τραγουδούσε τις πρώιμες ημέρες της καριέρας της. Επιστρέφοντας στην Αθήνα και βάζοντας την Εdith στο στερεοφωνικό, αναρωτιόμουν πώς άντεχε με τις ώρες εκτεθειμένη έξω στο κρύο, μικροκαμωμένη και φιλάσθενη όπως ήταν.

Το Παρίσι του φετινού Οκτώβρη ήταν συννεφιασμένο, ψυχρό και με μια σπασμωδική, αργή βροχή: την κατεξοχήν παρισινή βροχή. Στους δρόμους και στα μέσα συγκοινωνίας πολύς κόσμος κινούνταν με το γνωστό του γαλλικό τρόπο: λες και παίζει σε ταινία. Χαρακτηριστικές εικόνες της πόλης είναι αυτές αγνώστων να πιάνουν μεταξύ τους την κουβέντα στο μετρό, νέων και γέρων να κυκλοφορούν στους δρόμους με ποδήλατα, δεσποινίδων με ελαφρύ ή καθόλου μακιγιάζ και φλοράλ φουστίτσες να τρώνε βγαίνοντας από το σπίτι ένα μήλο: εικόνες που χαρίζουν στην πόλη την απολαυστική αίσθηση της πελώριας γειτονιάς. Η ζωή για τους παριζιάνους δείχνει να είναι πιο θαυμαστή κι ενδιαφέρουσα απ'ότι για τους αθηναίους, χωρίς αυτό να σημαίνει πως το Παρίσι μοιάζει να έχει γλιτώσει από τα γνωστά, σύγχρονα, ευρωπαϊκά άγχη: άγχη τα οποία οι Γάλλοι προσπαθούν να ξορκίσουν ευχόμενοι ο ένας στον άλλο "bon courage", συχνά, όταν αποχαιρετιούνται.

Οι επισκέπτες στο Παρίσι, ωστόσο, δε λιγοστεύουν ποτέ: οι βολικοί αρκούνται να το θαυμάσουν κυρίως στα σημεία που θυμίζουν καρτ ποστάλ, οι πιο περίεργοι το ξεκοκκαλίζουν φτάνοντας στις πιο απόκρυφες γειτονιές του. Άλλοι πάλι πορεύονται καθοδηγούμενοι από σκηνές ταινιών, ονόματα τραγουδιών, κεφάλαια βιβλίων (στα Ηλύσια Πεδία με την άκρη του ματιού μου έψαχνα κάποιον να μου θυμίσει έστω και λίγο τον Μπελμοντό, για να μου κόψει την ανάσα!). Το μετρό του Παρισιού αποτελεί ένα ευφυές δημιούργημα που σου δίνει τη δυνατότητα να εξερευνήσεις την πόλη ακούραστα και προς κάθε κατεύθυνση. Στη στάση Franklin D. Roosevelt ένας σαξοφωνίστας Σάββατο απόγευμα έπαιζε το Blue Moon, καθώς κυρίες με ψηλοτάκουνα ανέβαιναν τα σκαλιά της εξόδου προς τη φωτεινή και θορυβώδη Champs Elysees, ανυπόμονες για τη χαρά των καταστημάτων. Λίγο πιο πέρα στην πίσω είσοδο του Grand Palais ξεκινούσε η έκθεση με τα βυζαντινά έργα τέχνης, που θα διαρκέσει μέχρι το Γενάρη του 2010, ενώ εκείνη με τους πίνακες του Renoir διένυε ήδη την τρίτη εβδομάδα της. Το ίδιο βράδυ στη Μονμάρτη κάτω από τη Sacre Coer λάμβανε χώρα η γιορτή του κρασιού και πλήθος νέων περνούσε τη βραδυά του πίνοντας, τραγουδώντας και διασκεδάζοντας.


Κάθε διαμέρισμα του Παρισιού είναι ένα κουτί με μεγάλα ή μικρά θαύματα. Τα θαύματα στη Μονμάρτη είναι τα μποέμικα μικρομάγαζα, τα χουχουλιάρικα καφέ, η κεντρική πλατεία: όλα στους στενούς της δρόμους που διακρίνονται από μια διαχρονική, καλλιτεχνική ανεμελιά για τον τρόπο που περπατώνται και βιώνονται. Η Μονμάρτη είναι επίσης το φίλτρο για εκείνους που ενδιαφέρονται, και μάλιστα με το παραπάνω, για ερωτικές περιπτύξεις: μια αράδα από καμπαρέ και κάθε λογής καταστήματα γύρω από το σεξ σε όλο το μήκος της Boulevard de Clichy, ή αλλιώς, η εξύμνηση του κόκκινου χρώματος. Προχωρώντας ανατολικά με το μετρό βρίσκεται η, πολύχρωμη από τις εθνικότητες και στερημένη από την επιβλητική αρχιτεκτονική του κέντρου, Belleville κι ακόμα πιο πέρα αλλάζοντας γραμμή η Place de la Republique -ψυχρή και συγκινητική μαζί- και στην πορεία η έξοδος προς το κοιμητήριο του Pere Lachaise. Aν το Pere Lachaise ήταν μελωδία, θα ήταν το Adagio του Αlbinoni. Εκεί, μπαίνοντας για δεύτερη φορά στη ζωή μου ξανάδα τον κόσμο -μαζί κι εμένα- να περπατά σαν σε πάρκο. Επισκέπτεται τους νεκρούς που θέλει, παίρνει "μια γλυκιά μυρωδιά θανάτου" κι ύστερα φεύγει.

Στην αριστερή όχθη της πόλης και στο νησάκι της Notre Dame, το εικονικό παιχνίδι γίνεται άκρως εντυπωσιακό, σχεδόν ανυπέρβλητο. Στην πλατεία μπροστά από την Παναγία των Παρισίων, ένα αγόρι κοντά στην ηλικία μας τραγουδούσε με την κιθάρα του το I've Just Seen A Face των Beatles στη μέση διαφόρων πολιτισμικών θαυμάτων. Γύρω από το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, στην Quartier Latin, τα παρισινά μπιστρό εναλλάσσονται στη σειρά με τα ελληνικά φαγάδικα, και τα τουριστικά καταστήματα με τους χώρους που πουλούν αντίκες (προς την αντίθετη πλευρά με σημείο αναφοράς τη Notre Dame, είναι και το κέντρο Pompidou, το οποίο δυστυχώς δεν καταφέραμε να επισκεφτούμε, μιας και το πετύχαμε κλειστό, ημέρα Τρίτη) . Κατεβαίνοντας τη Saint Michel, ξεπροβάλλει η λεωφόρος Saint Germain, η οποία αποτελεί μια από τις ωραιότερες urban εμπειρίες για σουλατσάρισμα. Πλήθος καταστημάτων για ποικίλα γούστα και οικονομικές ορέξεις, παλιών βιβλιοπωλείων και κινηματογράφων που διαφήμιζαν, μεταξύ άλλων, το This Is It και, στη συνέχεια, τα φημισμένα Cafe de Flore, Brasserie Lipp, Les Deux Magots, στέκια των Σαρτρ, Σιμόν Ντε Μπουβουάρ, Χεμινγουέι, Κέρουακ, Σοφία Κόππολα (όχι ιδιαίτερα προσιτά στις τιμές των καταλόγων) συναντώνται σε αυτό το δρόμο ο οποίος τώρα πια μοιράζεται το όνομά του με έναν τζαζίστα.

Ένα από τα ασυναγώνιστα χαρακτηριστικά της πόλης είναι η αυθονία της σε θεάματα: μπαλέτα, θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις, συναυλίες κ.ο.κ. διαφημίζονται από πληθώρα τοιχοκολλήσεων στο μετρό και όχι μόνο. Στο Λούβρο -όπου ατόμα ηλικίας 18 με 25 ετών, πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εισέρχονται δωρεάν- ορισμένοι φωτογραφίζονται κάνοντας γκριμάτσες δίπλα στα αγάλματα. Ένας υπάλληλος του μουσείου δεν ήξερε αγγλικά για να μου απαντήσει σε μια πληροφορία που τον ρώτησα προκειμένου να προσανατολιστούμε, ενώ έξω απ'το μουσείο κι έχοντας περάσει το ποτάμι, ένας πλανόδιος πουλούσε μεταχειρισμένα βινύλια και με εξυπηρέτησε σε άπταιστα αγγλικά, προκειμένου να αγοράσω δυο άλμπουμ για 30 ευρώ. Σε ό,τι αφόρα την αισθητική του κέντρου, από την Όπερα έως την Place de la Concorde, η πόλη βλέπεται όπως το βαλς του Σοπέν ακούγεται. Μια βόλτα με Bateaux Mouche στο Σηκουάνα τονώνει την αίσθηση της πομπώδους ομορφιάς της πόλης. Η θέα της γέφυρας Alexandre III από χαμηλά ανακαλεί στο μυαλό την εικόνα από το Αngel-A όπου η Άτζελα πηδάει στο ποτάμι. Όταν η βόλτα μας τελείωσε ήταν λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα. Το επόμενο πρωί ήρθαν οι Βερσαλίες, ένα μισάωρο έξω από το κέντρο, το παλάτι της Μαρία Αντουανέτα, την οποία αποκεφάλισαν για να διακοσμεί κοριτσίστικες ομπρέλες και καπελάκια που πουλιούνται ως αναμνηστικά στις εισόδους του παλατιού.

Το Παρίσι πάνω απ'όλα είναι άτρωτο και αστείρευτο. Είναι μια ζάλη αγοράς, τέχνης, ιστορίας και πολιτισμού, μια ζάλη καταστάσεων και προσώπων την οποία διασχίζει ένα ποτάμι. Το Παρίσι είναι μεγάλο και συνάμα μικρό σα σύλληψη: τόσο ιδεατό αλλά και απλοϊκό, σαν τον έρωτα που ένιωθε ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ για την Ίνγκριντ Μπέργκμαν στην ταινία Καζαμπλάνκα: "Θα έχουμε για πάντα ανάμεσά μας το Παρίσι". Είναι ωραίο να το νιώθεις μονάχα τρεις ώρες μακρυά σου, μακρυά από τα καλά και τα στραβά της μίζερης πόλης σου, όσο μακρυά δηλαδή νιώθεις και το χωριό σου -μια παρόμοια οικειότητα-, με τη μόνη διαφορά ότι το Παρίσι είναι έτοιμο να σε αποπλανήσει, να σε κατασπαράξει και ύστερα να σε αναστήσει.

Νοέμβριος 2009
www.exitmag.tk