Του Γιάννη Παναγιωτούρου
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως κάθε παιδί της γενιάς μας έχει μεγαλώσει με την τηλεόραση και τον αμερικάνικο κινηματογράφο. Από τις 'αλησμόνητες πέμπτες' με τον Στίβεν Σιγκάλ και τον Βαν Ντάμ στην συχνότητα του Star Channel μέχρι τα μεγαλύτερα αριστουργήματα όπως την Απίθανη Ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάττον. Από τα πρώτα κινούμενα σχέδια μέχρι την πρώτη σεξουαλική σκηνή. Αυτό όμως που δεν είναι και τόσο δύσκολο να γίνει αντιληπτό είναι το πόσο διαφορετική προσέγγιση μας δίνει ο κινηματογράφος και ιδιαίτερα ο αμερικάνικος σχετικά με την ζωή και την πραγματικότητα. Και αν κάποια πράγματα φαντάζουν προφανή, άποψη μου είναι πως όλοι μας- έστω και υποσυνείδητα- επηρεαζόμαστε από αυτά σε καθημερινή βάση.
Ένα πράγμα μου έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση: πόσο η τηλεόραση μας 'φούσκωνε΄ τα μυαλά με όνειρα ουτοπικά και εντελώς εκτός πραγματικότητας. Η τηλεόραση ανέκαθεν δημιουργούσε την εντύπωση πως ο καθένας μας θα κατέληγε ροκ σταρ ή μεγαλοεπιχειρηματίας που θα κολυμπάει στα πλούτη, πως από το πουθενά θα μας παρουσιαζόταν η ευκαιρία -χωρίς καν να εργαστούμε -να γίνουμε μεγάλοι και τρανοί. Δεν λέω πως ο άνθρωπος δεν πρέπει να ονειρεύεται, δεν λέω πως ο άνθρωπος δεν πρέπει να βάζει τον πήχη ψηλά αλλά πως πάντα τα πόδια πρέπει να πατούν στην γη. Πολλοί άνθρωποι απογοητεύονται από την πραγματικότητα που αντικρίζουν και γι' αυτό- σύμφωνα και με ειδήμονες- οφείλεται και ο κινηματογράφος.
Έπειτα θα ήθελα να σταθώ λίγο περισσότερο στο γυναικείο φύλο. Ανέκαθεν η τηλεόραση μείωνε το γυναικείο φύλο και -ίσως φανώ λίγο υπερβολικός- το εξευτέλιζε σε πολλές περιπτώσεις. Όλοι έχουμε παρακολουθήσει έργα με γυναίκες σε κατάσταση μέθης να είναι απελευθερωμένες σεξουαλικά και άντρες 'επιβήτορες' να εκμεταλλεύονται τέτοιες καταστάσεις. Όλοι έχουμε δει έργα με γυναίκες απαλλαγμένες από κάθε ταμπού να πέφτουν στα πόδια των αντρών. Δεν ξέρω που υπάρχουν αλλά εάν βρεθούν κάπου, παρακαλώ πάρτε ένα τηλέφωνο ρε παιδιά! Παράλληλα με αυτό κάτι που μου έχει μείνει από τα αμερικάνικα έργα είναι η θεοποίηση του γάμου και της επισημοποίησης των δεσμών. Στο τέλος κάθε έργου έχουμε ένα γάμο και στην διάρκεια κάθε συζήτησης πάντα ο γάμος κυριαρχεί σαν ένα must στην ζωή του ανθρώπου, σαν ένας 'φάρος' στην ευτυχία του. Προσοχή! Δεν λέω ότι είμαι κατά του γάμου αλλά πως δεν το θεωρώ άκρος απαραίτητο για την ευτυχία ενός ζευγαριού. Επίσης στον κινηματογράφο πάντα ο άντρας ως 'ελεύθερο πουλί' (με την καλή έννοια) αρνείται αρχικά τα δεσμά του γάμου και -παραδόξως- πάντα η γυναίκα τον κυνηγάει! Το τέλος είναι γνωστό με τον γάμο να έρχεται σαν λύτρωση.
Συνεχίζοντας θα ήθελα να σταθώ στο θέμα του στυλ. Θεωρώ απαράδεκτο -αν και τελευταία στον αμερικάνικο κινηματογράφο έχει περιοριστεί το φαινόμενο- το γεγονός πως θεωρούνταν πολύ 'κούλ' να καπνίζεις. Έχω πάντα στο μυαλό μου την εικόνα του "dirty cop" ο οποίος με ένα πέτσινο στον ώμο και ένα τσιγάρο στο χέρι όχι μόνο έδερνε την μισή Αττική αλλά είχε και πολύ πέραση στο αντίθετο φύλλο. Παράλληλα με αυτό μου έχει μείνει η εικόνα του κάθε πικραμένου που με την παραμικρή αφορμή πήγαινε στο πρώτο μπάρ να μεθύσει βρίσκοντας παρηγοριά στο αλκοόλ. Προσωπικά θεωρώ αυτά τα μηνύματα εξαιρετικά επιβλαβή για παιδιά μικρότερης ηλικίας που είναι πολύ εύκολο να σχηματίσουν την εντύπωση πως το κάπνισμα σε κάνει κάτι ιδιαίτερο και τους παγιώνεται στο μυαλό πιο γερά από οποιαδήποτε συμβουλή των γονιών ή των δασκάλων. Επίσης είναι ανεπίτρεπτο τα παιδιά αυτά να θεωρούν ως μοναδική λύση των προβλημάτων τους το αλκοόλ.
Μήπως είμαι λίγο υπερβολικός; Απλά σκεφτείτε οτι ορισμένες εικόνες της τηλεόρασης μας έχουν σφηνωθεί στο μυαλό και οτι ορισμένες αντιλήψεις και απόψεις που εκφράζουμε καθημερινά εμπεριέχουν έστω και μία στάλα επιρροής από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Φανταστείτε πως επιδρά αυτή η στάλα στα παιδιά... Ωκεανός ολόκληρος! Και ακόμα και αν πολλές τις αποβάλλουν. Υποσυνείδητα αλλά και συνειδητά πολλές επιρροές παραμένουν. Η πεποίθηση μου; Η κριτική σκέψη νικάει τα πάντα και όσο το δυνατόν γρηγορότερα αναπτυχθεί, τόσο το καλύτερο.
1 σχόλια:
Ακριβώς! Η τελευταία πρόταση τα λέει όλα.
Δημοσίευση σχολίου